28 mrt Moet ik een erfenis aanvaarden of weigeren?
Wanneer iemand overlijdt, is er sprake van een erfenis. Dit wordt ook wel nalatenschap genoemd. Deze nalatenschap betreft het vermogen van de overledene. Denk aan spaargeld, een woning, sieraden, kunst en andere bezittingen. Maar tot de erfenis behoren ook schulden. Een hypotheek, persoonlijke leningen, creditcardschulden en koop op afbetalingen. Als er geen testament is, worden de zogeheten wettelijke erfgenamen aangewezen. Is er wel een testament, dan zal de notaris de erfgenamen benaderen. Maar dan komt wellicht de volgende vraag: moet ik de erfenis aanvaarden of weigeren? U heeft drie maanden de tijd om te beslissen of u wilt erven of niet.
Moet ik bij een erfenis altijd schulden aanvaarden?
Na het overlijden van een dierbare, kun je vaak niet met 100% zekerheid zeggen of de schulden niet groter zijn dan bezittingen. Zo kan het voorkomen dat u rekent op een mooie erfenis en van een koude kermis thuiskomt. Daarom heeft de wet ervoor gezorgd dat u op drie manieren met een erfenis kunt omgaan.
- Erven kunnen ervoor kiezen de nalatenschap ‘zuiver’ te aanvaarden. Nabestaanden/erfgenamen erven dan zowel bezittingen als schulden.
- ‘Beneficiair’ erven: u erft alleen als het saldo positief is en er iets overblijft.
- De erfenis verwerpen. Dan ziet u ervan af.
Voor de laatste twee varianten moet u zich wenden tot de kantonrechter.
Erven zonder testament, kan dat ook?
Als de overledene geen erfgenamen per testament heeft aangewezen dan bepaalt de wet wie de erfgenamen zijn. Die erven hebben recht op een deel van de erfenis én zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor de afwikkeling van de erfenis. Vooral als de woning tot de erfenis behoort, kan dit nog weleens voor discussies zorgen. Zeker als alle kinderen in de ouderlijke woning willen gaan wonen.
Welke soorten erven zijn er volgens de wet?
Volgens de wet zijn er vier groepen erfgenamen, die in volgorde worden opgeroepen:
- Echtgenoot/geregistreerd partner en kinderen (groep 1)
- Ouders, broers en zussen (groep 2)
- Grootouders (groep 3)
- Overgrootouders (groep4)
Is er een partner en/of kinderen? Dan erven zij. Zijn deze er niet? Dan wordt er gekeken naar de tweede groep, etc.
Wat erft de partner?
Wanneer de overledene een echtgenoot/partner en kinderen heeft, dan regelt de wet de verdeling. De echtgenoot die nog in leven is krijgt dan de hele erfenis, betaalt alle schulden en is geld schuldig aan de kinderen. De kinderen krijgen pas hun deel als de echtgenoot is overleden, wanneer de partner failliet gaat of in de schuldsanering komt. De partner kan altijd beslissen vrijwillig te betalen. Let op! Het kan zo zijn dat de echtgenoot/partner erfbelasting moet betalen, zowel voor zichzelf als de kinderen.
Welke taak hebben de erven?
De erven hebben de taak het nalatenschap te verdelen. Lukt dit niet? Dan zal de kantonrechter uiteindelijk beslissingen moeten nemen.
Wat is plaatsvervulling?
Met uitzondering van de partner, hebben alle bovengenoemde groepen te maken met plaatsvervulling. De meest voorkomende vorm van plaatsvervulling is als een erfgenaam de erfenis verwerpt. Bijvoorbeeld als een dochter de erfenis verwerpt, dan komen haar kinderen in de plaats. Maar ook als een zoon is onterft of onwaardig is,, dan is er sprake van plaatsvervulling. Afstammelingen komen dan in de plaats.
Conclusie: een erfenis aanvaarden of weigeren?
Een erfenis aanvaarden of weigeren, het is niet altijd zo zwart-wit. Het is belangrijk dat u zich goed laat voorlichten door een erfrechtspecialist of financieel adviseur met kennis van zaken. Dan komt u niet voor verrassingen te staan.
