11 apr Hoe moet je beneficiair aanvaarden?

Helaas betekent een erfenis niet altijd financieel goed nieuws. Als een overledene schulden heeft, dan wil je hier liever niet voor opdraaien. Toch kan dat zomaar gebeuren. Je bent blij met de erfenis van die rijke oudtante, maar achteraf blijkt ze straatarm. In het geval van een negatieve erfenis kun je overwegen beneficiair te aanvaarden. Hoe moet je beneficiair aanvaarden? Dan vraag je aan de kantonrechter alleen te erven als er wat over blijft.

Kan ik zomaar beneficair aanvaarden?

Om in aanmerking te komen voor beneficiaire aanvaarding, moeten de erfgenamen zich ook beneficiair hebben gedragen. Je stelt dan vanaf het begin dat de erfenis alleen wordt aanvaard als er een positief saldo overblijft. Je kan dus niet eerst de mooie schilderijtjes van de oudtante uit het huis halen en daarna succesvol een aanvraag doen voor beneficiaire aanvaarding. Hoe streng de wet hierin is, lees je verderop in dit artikel.

Prof. mr. dr. Bernard Schots geeft in zijn boek ‘Voorkom ruzie bij de kist‘ een illustratief voorbeeld. Ik citeer uit zijn boek.

Casus: de koelkast was leeg

Op hun moeders sterfdag regelen Paul en Eva, samen met hun partners, de uitvaart. Tijdens het geruim en geregel krijgen ze trek, maar in het huis van moeder is niets eetbaars te vinden. Ze wonen ver weg om thuis te eten, dus nemen ze met z’n vieren een eenvoudig hapje in een restaurant. De rekening van € 119,- betalen ze met moeders pinpas.

Enige tijd later aanvaarden ze moeders erfenis beneficiair, wat betekent dat ze de erfenis alleen accepteren als er wat overblijft. Dit blijkt niet het geval. Hun verzoek bij de kantonrechter wordt in eerste instantie afgewezen. Door ten laste van de erfenis uit eten te gaan, hebben zij zich als echte erfgenamen gedragen en zijn ze aansprakelijk voor moeders schulden. Uiteindelijk beslist het Hof dat de eenvoudige maaltijd na de uitvaart geen daad van aanvaarding oplevert. Het Hof baseert de uitspraak op een wet uit de 19e eeuw.

Dit voorbeeld geeft aan hoe voorzichtig je moet omgaan met het verdelen van op zich onbelangrijke dingen, voordat het weet aanvaard je de erfenis en is er geen weg terug.

Eerste zuiver aanvaarden, dan alsnog beneficiair aanvaarden

Om de nalatenschap alsnog beneficiair te kunnen aanvaarden, is de voorwaarde dat je binnen drie maanden na de ontdekking van grote onbekende schulden een verzoek moet indienen bij de kantonrechter.

Onderzoek doen naar nalatenschap

Het is goed mogelijk dat een erfgenaam de erfenis heeft aanvaard, maar er al snel achter komt dat er toch meer, grotere of andere schulden deel uitmaken van de nalatenschap dan hij had verwacht. Het is dan niet mogelijk de nalatenschap alsnog te verwerpen. Wel is het dan soms mogelijk de zuivere aanvaarding om te zetten in een beneficiaire aanvaarding. Dat is het geval wanneer je als erfgenaam geconfronteerd wordt met een onverwachte schuld. Wel zul je moeten aantonen dat je uitgebreid onderzoek hebt gedaan naar het bestaan van eventuele schulden. Met het spreekwoordelijke ‘je met een Jantje van Leiden ervan afmaken’, zal door de meeste rechters niet als goed onderzoek worden beoordeeld. Met het gevolg dat je de schulden van de erflater zult moeten voldoen.

Tip!
Laat je goed adviseren voordat je een erfenis aanvaardt van een oudtante die altijd geld genoeg leek te hebben en over de hele wereld reisde. Wellicht deed ze dit allemaal op de pof.